भारतीय वैद्यकीय संशोधन परिषद (ICMR) द्वारे पोस्ट-डॉक्टरेट फेलोशिप (ICMR-PDF) योजना राबवली जात आहे. या योजनेअंतर्गत पीएच.डी., एमडी किंवा एमएस पदवीधारक संशोधकांना वैद्यकीय आणि विज्ञान क्षेत्रातील आधुनिक संशोधनासाठी संधी दिली जाते.
फेलोशिपचा उद्देश आणि वैशिष्ट्ये
ही योजना मूलभूत विज्ञान, संसर्गजन्य आणि असंसर्गजन्य रोग, पुनरुत्पादक आरोग्य आणि पोषण यांसारख्या क्षेत्रांत संशोधन करणाऱ्या उमेदवारांसाठी सुरू करण्यात आली आहे. तसेच, ICMR द्वारे ओळखल्या जाणाऱ्या प्राधान्य संशोधन क्षेत्रांवर विशेष भर दिला जातो. दरवर्षी ५० फेलोशिप मंजूर करण्याचा विचार आहे, जे ICMR संस्थांमध्ये संशोधन करणाऱ्या संशोधकांना दिले जातील.
कार्यकाळ आणि अटी
- फेलोशिपचा मूळ कालावधी दोन वर्षे असून, उत्कृष्ट कामगिरीच्या आधारावर एक वर्षांची वाढ दिली जाऊ शकते.
- जर उमेदवाराने एक वर्ष पूर्ण होण्यापूर्वी फेलोशिप सोडली, तर त्याला त्या कालावधीतील संपूर्ण निधी परत करावा लागेल.
फायदे आणि आर्थिक मदत
- दरमहा ₹६५,०००/- स्टायपेंड दिले जाईल.
- भारत सरकारच्या नियमानुसार घरभाडे भत्ता (HRA) आणि नॉन-प्रॅक्टिसिंग भत्ता (NPA) मिळेल.
- संशोधन कार्यासाठी ₹३,००,०००/- चे वार्षिक आकस्मिक अनुदान दिले जाते.
- अनुदानाच्या २५% रक्कम राष्ट्रीय प्रवास खर्चासाठी वापरली जाऊ शकते.
- ICMR संस्था निवासाची सुविधा पुरवू शकतात. मात्र, त्याचा लाभ घेतल्यास HRA मिळणार नाही.
पात्रता निकष
- फक्त भारतीय नागरिक अर्ज करू शकतात.
- पीएच.डी., एमडी किंवा एमएस पूर्ण केल्यापासून तीन वर्षांपर्यंतच्या उमेदवारांना अर्ज करता येईल.
- कमाल वयोमर्यादा ३२ वर्षे असून, SC/ST/OBC/PH आणि महिला उमेदवारांसाठी ५ वर्षांची सवलत दिली जाते.
- उमेदवाराच्या पूर्वीच्या कामगिरीच्या आधारे ३ वर्षांपर्यंत अतिरिक्त वयोमर्यादा शिथिल केली जाऊ शकते.
- PDF मार्गदर्शकाचे पद किमान Scientist-C ग्रेड असावे.
- पदव्युत्तर वैद्यकीय अभ्यासक्रम केलेल्या उमेदवारांनी MCIA मान्यताप्राप्त संस्थेतून शिक्षण पूर्ण केलेले असावे.
अर्ज प्रक्रिया
ऑफलाइन अर्ज करायचा आहे.
- अर्ज करण्याच्या शेवटच्या तारखा: ३० जून आणि ३१ डिसेंबर (दरवर्षी)
- अर्ज ICMR च्या अधिकृत वेबसाइटवरून डाउनलोड करून भरावा.
- आवश्यक कागदपत्रे जोडून दिलेल्या पत्त्यावर पाठवावी.
पत्ता:
महासंचालक, ICMR
लक्ष द्या: श्री. किशोर टोप्पो, तांत्रिक अधिकारी-सी, मानव संसाधन विकास विभाग
ICMR मुख्यालय, अन्सारी नगर, नवी दिल्ली – ११००२९
ईमेल: toppok.hq@icmr.gov.in, mpdicmr@gmail.com
निवड प्रक्रिया
- उमेदवारांची निवड ICMR महासंचालक नियुक्त निवड समिती करत असते.
- प्राथमिक फेरीत संशोधन प्रकाशनं, उद्धरणे आणि प्रभाव घटकांचा विचार केला जातो.
- अंतिम टप्प्यात नवी दिल्ली येथे मुलाखतीच्या आधारे निवड केली जाते.
- परदेशातील उमेदवारांची निवड अनुपस्थितीतही केली जाऊ शकते.
आवश्यक कागदपत्रे
- पासपोर्ट साइज फोटो
- जन्मतारखेचा दाखला
- शैक्षणिक गुणपत्रिका आणि प्रमाणपत्रे
- जात प्रमाणपत्र (लागू असल्यास)
- संशोधन प्रकाशनं
- पीएच.डी. प्रबंधाचा सारांश
- संशोधन प्रस्ताव
- दोन शिफारस पत्रे (त्यापैकी एक मार्गदर्शकाकडून असावे)
- साहित्यिक चोरी अहवाल (ICMR-ROI द्वारे सत्यापित)
महत्त्वाचे मुद्दे:
- अर्ज अपूर्ण असल्यास नाकारला जाऊ शकतो.
- अर्ज अंतिम मुदतीपूर्वी पोहोचला पाहिजे.
- इच्छुक उमेदवारांनी ICMR संस्थांशी आधी संपर्क साधावा.
सतत विचारले जाणारे प्रश्न (FAQs)
1. आयसीएमआर-पीडीएफ योजना कोणासाठी आहे?
➡️ ही योजना वैद्यकीय व विज्ञान संशोधन करणाऱ्या पीएच.डी., एमडी आणि एमएस धारकांसाठी आहे.
2. दरवर्षी किती फेलोशिप मंजूर केल्या जातात?
➡️ एकूण ५० फेलोशिप दिल्या जातात.
3. अर्ज प्रक्रिया कोणती आहे?
➡️ ऑफलाइन पद्धतीने अर्ज करावा लागतो.
4. निवड प्रक्रियेत कोणते निकष महत्त्वाचे आहेत?
➡️ संशोधन प्रकाशन, उद्धरण, प्रभाव घटक आणि मुलाखत यावर निवड केली जाते.
5. कमाल वयोमर्यादा किती आहे?
➡️ ३२ वर्षे (SC/ST/OBC/PH आणि महिलांसाठी ५ वर्षांची सवलत)
6. मासिक स्टायपेंड किती आहे?
➡️ ₹६५,०००/- मासिक स्टायपेंड + HRA आणि अन्य फायदे
7. योजनेसाठी कसा अर्ज करावा?
➡️ ICMR वेबसाइटवरून फॉर्म डाउनलोड करून दिलेल्या पत्त्यावर अर्ज पाठवावा.
निष्कर्ष:
ICMR पोस्ट-डॉक्टरेट फेलोशिप ही संशोधनाला चालना देणारी उत्कृष्ट योजना आहे. जर तुम्ही पीएच.डी., एमडी किंवा एमएस पदवीधर असाल आणि वैद्यकीय संशोधनात कारकीर्द घडवू इच्छित असाल, तर ही संधी तुमच्यासाठी उपयुक्त ठरू शकते. अर्ज करण्याआधी सर्व निकष तपासून घ्या आणि अंतिम मुदतीपूर्वी अर्ज सादर करा.
🔹 अधिक माहितीसाठी ICMR च्या अधिकृत वेबसाइटला भेट द्या.